Τι είναι τα ναρκωτικά;
Μπορείς να βρεις αρκετές πληροφορίες στην ιστοσελίδα μας για τα ναρκωτικά και άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες, τα χαρακτηριστικά, τις επιδράσεις τους, την επικινδυνότητα τους. Μπορείς να ρίξεις μια ματιά στο «Εξάρτηση από τα ναρκωτικά», «Συχνές ερωτήσεις για τα ναρκωτικά». Μπορείς να παίξεις και ένα σχετικό παιχνίδι γνώσεων, το «Μύθοι και Αλήθειες». Επίσης ρίξε αν θες μια ματιά στις ιστοσελίδες www.okana.gr και www.epipsi.gr

 Πως μπορούμε να προλάβουμε τη χρήση ναρκωτικών ουσιών;
Η πρόληψη είναι σαφώς προτιμότερη από τη θεραπεία. Το ίδιο συμβαίνει και με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών. Ένα πρώτο βήμα που μπορείτε να κάνετε προς την κατεύθυνση της πρόληψης είναι να φροντίσετε για την έγκυρη και αξιόπιστη πληροφόρηση σας γύρω από την αιτιολογία και τις συνέπειες της χρήσης. Το Κέντρο Πρόληψης ΠΥΞΙΔΑ μπορεί να σας προσφέρει όλο το απαραίτητο υλικό, αλλά επίσης να βρείτε εκεί εξειδικευμένους επιστήμονες, που μπορούν να απαντήσουν στις απορίες σας. Επιπλέον, ανάλογα με το ρόλο σας (νέος, γονιός, εκπαιδευτικός, επαγγελματίας κ.ά.) υπάρχουν βιωματικά σεμινάρια και ομάδες που διοργανώνονται από την ΠΥΞΙΔΑ όπου οι συμμετέχοντες/ουσες επεξεργάζονται θέματα που σχετίζονται με την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και την ενίσχυση της ψυχικής υγείας. Στην ιστοσελίδα της ΠΥΞΙΔΑΣ μπορείτε να βρείτε αναλυτικές πληροφορίες .

Μη διστάσετε να συμμετάσχετε σε αυτά. Σε ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης και με απόλυτη εχεμύθεια μπορείτε να εκφράσετε απορίες και ανησυχίες και να συζητήσετε με άλλους ανθρώπους που έχουν ανάλογους προβληματισμούς και με τη βοήθεια πάντα εξειδικευμένων επιστημόνων τις προσωπικές σας σκέψεις.

Γιατί για να προλάβουμε πρέπει να δράσουμε έγκαιρα.

  Έχει αποτελέσματα η πρόληψη;
Ναι, πράγματι η πρόληψη έχει αποτελέσματα, τα οποία επιβεβαιώνονται τόσο από τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε παρεμβάσεις πρόληψης, αλλά επίσης και από τα ερευνητικά δεδομένα. Σε ευρωπαϊκή μελέτη στην οποία συμμετείχε η ΠΥΞΙΔΑ και είχε ως απώτερο στόχο την αξιολόγηση ενός προγράμματος πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στο γυμνάσιο τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα σε 7 ευρωπαϊκές χώρες και συμμετείχαν σε αυτήν 143 σχολεία, συνολικά 7.079 μαθητές 13-14 χρονών. Είναι η πρώτη φορά που μια τόσο μεγάλη μελέτη αποτελεσματικότητας με τόσο «αυστηρές» προδιαγραφές πραγματοποιήθηκε σε ευρωπαϊκές χώρες.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα φαίνεται ότι οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα πρόληψης της εξάρτησης διαφοροποιούνται σαφώς από τους μαθητές της ομάδας ελέγχου (που δε συμμετείχαν στο πρόγραμμα) ως προς τα ακόλουθα:
- Μείωση της πιθανότητας να καπνίζουν καθημερινά τσιγάρο κατά 26%
- Μείωση της πιθανότητας να μεθούν τακτικά κατά 35%
- Μείωση της πιθανότητας να χρησιμοποιήσουν κάνναβη κατά 23%.

Επίσης φάνηκε ότι το εν λόγω πρόγραμμα –στην Ελλάδα το πρόγραμμα που υλοποιήθηκε από την ΠΥΞΙΔΑ είχε το όνομα «Ξέρω ότι αξίζω»- έχει καλύτερα αποτελέσματα:

–Όσον αφορά τη χρήση αλκοόλ και κάνναβης από ότι το κάπνισμα
–Επηρεάζει περισσότερο τους «τακτικούς» χρήστες από ότι τους περιστασιακούς
–Έχει μεγαλύτερα αποτελέσματα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να κοιτάξετε στην ιστοσελίδα www.eudap.net.

Τα παραπάνω δεδομένα επιβεβαιώνουν τα όσα μας λένε όσοι συμμετέχουν στα προγράμματα της ΠΥΞΙΔΑΣ στα 8 χρόνια λειτουργίας μας. Μπορείτε ακόμη να ρίξετε μια ματιά στο «Πρόγραμμα πρόληψης για τα δημοτικά», διαβάστε ακόμη «Η αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος πρόληψης για παιδιά δημοτικού», όπου θα βρείτε στοιχεία για την πρόληψη σε μικρότερες ηλικίες.

  «Προχθές είδα τον Τάσο να έχει κόκκινα μάτια. Μήπως κάνει χρήση χασίς;» Πώς καταλαβαίνουμε κάποιον που κάνει χρήση ναρκωτικών;
Ούτε τα κόκκινα, ούτε τα μπλε μάτια είναι σημάδι χρήσης!! Δεν μπορείς με βεβαιότητα να αναγνωρίσεις κάποιον που κάνει χρήση ναρκωτικών, γιατί η συμπεριφορά και οι αντιδράσεις που φαίνονται ανησυχητικές, ίσως και να οφείλονται σε άλλες καταστάσεις.
Ωστόσο, αν κάποιος φίλος ή δικός σου άνθρωπος παρουσιάσει απότομες και αδικαιολόγητες αλλαγές στη συμπεριφορά, ίσως είναι αρκετό για να σκεφτείς ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει, όχι απαραίτητα σε σχέση με χρήση κάποιας εξαρτησιογόνας ουσίας, αλλά ίσως κάποιο προσωπικό πρόβλημα ή δυσκολία που χρειάζεται φροντίδα και υποστήριξη.

Υπάρχουν και κάποια σημάδια που σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζονται όταν κάποιος κάνει χρήση. Αλλαγές στη διάθεση, επιθετικότητα και βίαιες αντιδράσεις, αδιαφορία για τη ζωή, ψέματα, ξαφνική απώλεια του ενδιαφέροντος για το σχολείο, πτώση της σχολικής επίδοσης, απώλεια ενδιαφέροντος για σπορ δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, αλλαγή στις παρέες, διακοπή μακροχρόνιων παρέων, αντιδράσεις οργής, απομόνωση και αποφυγή συναναστροφών, καταστροφικές ιδέες κ.ά.

  Νομίζω πως ο φίλος μου κάνει χρήση. Τι μπορώ να κάνω να τον σταματήσω;

Είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως η χρήση δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Η αγάπη, το νοιάξιμο και το πραγματικό ενδιαφέρον για κάποιον είναι σημαντική αρχή, αλλά δεν επαρκούν για να βοηθήσεις κάποιον. Χρειάζονται και εξειδικευμένες γνώσεις για να μπορέσεις να πλησιάσεις κάποιον και να τον παροτρύνεις να κάνει κάτι για το πρόβλημα του. Ίσως η καλύτερη ιδέα είναι να ζητήσεις κι εσύ ενημέρωση και βοήθεια από μια αρμόδια υπηρεσία. Εδώ στην ΠΥΞΙΔΑ (τηλ. 2310-20.20.15 & 2310-20.20.15) μπορούμε να σε ενημερώσουμε σχετικά και να συζητήσουμε μαζί σου τον τρόπο με τον οποίο μπορείς να προσεγγίσεις το φίλο σου και να τον βοηθήσεις. Επίσης μπορείς να ρίξεις μια ματιά στον «Οδηγό Ψυχοκοινωνικών Υπηρεσιών Νομού Θεσσαλονίκης», όπου θα βρεις πληροφορίες για τις εξειδικευμένες υπηρεσίες που λειτουργούν στο νομό Θεσσαλονίκης και στις οποίες μπορείς να απευθυνθείς για βοήθεια τόσο εσύ, όσο και ο άμεσα ενδιαφερόμενος και το οικογενειακό του περιβάλλον.

  Εάν καπνίσω ένα τσιγαράκι χασίς θα γίνω εξαρτημένος;
Το χασίς είναι ψυχοτρόπος ουσία που όπως κάθε «ψυχοτρόπος ουσία, χρησιμοποιούμενη μέσω οποιασδήποτε οδού, μεταβάλλει το συναίσθημα, το επίπεδο αντιληπτικότητας ή την εγκεφαλική λειτουργία ενός χρήστη (Γ.Α. Λιάππας, 1995 Ναρκωτικά)».

Οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η επαναλαμβανόμενη χρήση χασίς μπορεί να οδηγήσει και στην εξάρτηση από αυτό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ένα τσιγάρο καθιστά κάποιον εξαρτημένο.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να δεις «Εξάρτηση από τα ναρκωτικά», «Συχνές ερωτήσεις για τα ναρκωτικά». Μπορείς να παίξεις και ένα σχετικό παιχνίδι γνώσεων Το «μύθοι και αλήθειες».

  Δυο πράγματα σκέφτομαι για τα ναρκωτικά: Τα παιδιά από διαλυμένες οικογένειες γίνονται εξαρτημένα και «για όλα φταίνε οι γκόμενες, οι πρώην και οι επόμενες». Εσείς τι λέτε;
Οι απαντήσεις αυτού του τύπου αγνοούν την περιπλοκότητα του φαινομένου και αποδίδουν μια απλοϊκή και εύκολη ερμηνεία σε ένα πολύπλοκο και δύσκολα αντιμετωπίσιμο πρόβλημα. Η κάθε περίπτωση χρήσης και εξάρτησης είναι μοναδική και ως τέτοια πρέπει να διερευνάται και να αντιμετωπίζεται. Ένας συνδυασμός παραγόντων, ψυχολογικών, βιολογικών και κοινωνικών οδηγεί συνήθως έναν νέο άνθρωπο στη χρήση.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα δείτε το «Ψυχοκοινωνικές αιτίες τη χρήσης» και «Αίτια της χρήσης και της εξάρτησης»

  Εγώ είμαι δυνατός. Ακόμη και αν αρχίσω τα ναρκωτικά μπορώ να τα κόψω όποτε θέλω
Δυστυχώς όπως λέει και η παροιμία το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται. Ένα από τα χαρακτηριστικά που έχουν τα ναρκωτικά, είναι ότι με αυτά χάνει εύκολα κανείς τον έλεγχο. Μπορεί να εξαρτηθεί και να μην μπορείς να διακόψει τη χρήση , ενώ νομίζει ότι ξέρει καλά τι του γίνεται και ότι το ελέγχει. Είναι προτιμότερο κανείς να είναι επιφυλακτικός και να μην είναι τόσο σίγουρος ότι ο ίδιος είναι άτρωτος και δεν κινδυνεύει.

  Έλα μωρέ όλοι δεν καπνίζουν χασίς; Τι θα γίνει αν καπνίσω κι εγώ;
Νομίζεις! Οι έρευνες σε Ελλάδα και εξωτερικό διαψεύδουν αυτή την άποψη που δυστυχώς κυκλοφορεί ευρέως και επηρεάζει τη συμπεριφορά και τις επιλογές πολλών νέων. Πολύς λόγος γίνεται για όσους καπνίζουν χασίς, αλλά καθόλου λόγος για όσους δεν καπνίζουν. Αν θες να ελέγξεις αυτές τις πληροφορίες μπορείς να δεις το «Επιδημιολογικά στοιχεία», αλλά και αναλυτικότερα να ψάξεις στην ιστοσελίδα www.ektepn.gr όπου βρίσκεις κάθε χρόνο την ετήσια έκθεση για τα ναρκωτικά.

  Κάποιος φίλος μου είπε ότι έγινε εξαρτημένος γιατί του ρίξανε ναρκωτικά στην πορτοκαλάδα! Εγώ λέω να παραγγέλνω λεμονάδα για να τα αποφύγω

Ποιες άφοβα ότι θες. Τα ναρκωτικά δυστυχώς είναι αρκετά περιζήτητα για να τα ρίχνουν στις πορτοκαλάδες του οποιουδήποτε. Άλλοι είναι οι λόγοι που οδηγούν κάποιον στα ναρκωτικά και όχι η κατά λάθος χρήση τους. Κάποιος επιλέγει να τα χρησιμοποιήσει. Πιθανόν μετά από παρότρυνση ή επιμονή κάποιου γνωστού, αλλά πάντα ο ίδιος είναι αυτός που θα πάρει την τελική απόφαση.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα δείτε το «Ψυχοκοινωνικές αιτίες τη χρήσης» και «Αίτια της χρήσης και της εξάρτησης»

  Αν δεν πιεις δε διασκεδάζεις πιστεύουν πολλοί
Κι άλλοι τόσοι ότι η διασκέδαση είναι πολύ περισσότερα από το ποτό. Το ποτό δεν μπορεί να εξασφαλίσει την καλή διάθεση, την καλή παρέα, την ωραία ατμόσφαιρα. Αντιθέτως καμιά φορά μπορεί και να τα καταστρέψει. Αν θες δες το «Αλκοόλ και κάπνισμα».

  Ποιες είναι οι συνέπειες της χρήσης ναρκωτικών;
Πολλές και ποικίλες, ανάλογα με το άτομο, την ηλικία, τη φυσική κατάσταση την ουσία ή τις ουσίες που χρησιμοποιεί. Υπάρχουν αρκετά πράγματα για να μάθεις στο «Ουσίες και εγκέφαλος» και «Ψυχοδραστικές ουσίες».